Yüzde 25’lik zam sınırlamasının kaldırılmasıyla birlikte, ev sahipleri ve kiracılar arasında anlaşmazlıklar giderek artmaktadır. Kira sözleşmesi beş yıl veya daha uzun bir süre için geçerliyse, taraflar hukuki yollara başvurarak çözüm arayışına girebilirler. Kiracı ve kiraya veren, yeni bir kira sözleşmesi imzalayarak kira bedeli ile artış oranını belirleyebilir veya uyuşmazlık durumunda konuyu yargıya taşıyabilirler. İşte beşinci yılın sona ermesinin ardından, kira bedelinin düşük olduğu iddiasıyla geriye dönük kira talep etmenin şartları.
Kira Tespit Davası Açma Şartları
Son dönemdeki ekonomik gelişmeler, kiracı ve ev sahipleri arasındaki gerilimi artırmış durumda. Kira bedelinin artış oranı konusundaki anlaşmazlıklar, sıkça arabuluculara taşınmaktadır. Yüzde 25’lik zam sınırlamasının kaldırılmasıyla, ev sahipleri beşinci yılın sonunda kira bedelinin düşük olduğunu gerekçe göstererek geriye dönük kira talep edebilirler. Kira tespit davası, kira sözleşmesinin beş yıl veya daha uzun bir süreyle devam etmesi durumunda açılabilir. Bu davada, TÜFE’nin yıllık değişim oranı, kiralanan taşınmazın durumu ve benzer taşınmazların kira bedelleri göz önünde bulundurularak piyasa rayicine uygun bir kira bedeli belirlenir.
Kira Tespit Davası Hangi Koşullarda Açılır?
Taraflar arasında kira bedelindeki artış oranı konusunda anlaşmazlık yaşandığında ya da kira bedeli emsal kiralara göre düşük kaldığında, kira tespit davası açma hakkı doğar. Kira bedelinin mahkeme tarafından belirlenmesi sürecinde, kiracı ve kiraya veren arasında yapılan kira sözleşmesi belirleyici bir rol oynamaktadır. Bu süreç, davanın karmaşıklığına bağlı olarak birkaç hafta sürebilir; ancak bazı durumlarda aylarca uzayabilmektedir.
Beş Yılını Dolduran Kiracıya Ne Kadar Zam Yapılabilir?
Türk Borçlar Kanunu, kiracıların korunmasına yönelik olarak kira bedeli artış oranını sınırlamaktadır. Beşinci yılını dolduran kiracılar için, ev sahiplerinin TÜFE’nin on iki aylık ortalaması oranında kira artışı yapması gerekmektedir. Yani, kiraya veren yeni kira bedelini önceki kira bedelinin %25’inden fazla artırmak istediğinde, artış oranı en fazla %25 olarak kabul edilir. Taraflar arasında bir anlaşma sağlanmamışsa, kira bedeli bir önceki yılın TÜFE ortalamasına göre mahkeme tarafından hakkaniyetli bir şekilde belirlenir.
Kiracı Geçmişe Dönük Kira Farkı Ödeyebilir Mi?
Kira sözleşmesi beş yılını doldurduğunda, ev sahibi kiracının tahliyesi için doğrudan bir dava açma hakkına sahip değildir. Bu süre zarfında kiracı, taşınmak zorunda değildir ve kiracının hakları yasal olarak korunmaktadır. Tahliye talebi, yasal olarak sınırlandırılmıştır.
Kira Tespit Davası Ücreti Ne Kadardır?
Kira tespit davasında harç hesaplaması, talep edilen aylık kira bedelinden mevcut kira bedelinin çıkarılmasıyla yapılır. Gider avansı, tebligat masrafları, bilirkişi ücreti ve keşif ücreti gibi harcamalar ortalama 700 – 1000 TL arasında değişiklik göstermektedir. Kiracının avukat tutması önerilmektedir. Davayı kaybeden kiracı, kira borçlarını ödemekle yükümlü olacaktır.