İstanbul’da Hava Kirliliği ve Etkileri
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros, hava kirliliği seviyelerinin sürekli değişiklik gösterdiğini vurgulamaktadır. Hava kirliliğinin başlıca sebepleri arasında trafik, sanayi faaliyetleri, ısınma kaynaklı kirleticiler ve meteorolojik faktörler yer almaktadır. Özellikle İstanbul’da hava kirliliğinin en önemli kaynağının trafik olduğu ifade edilmektedir.
Prof. Dr. Toros, İstanbul’daki hava kirliliği ile ilgili yaptıkları araştırmalara değinerek, “1 Ocak-31 Temmuz 2023 ile 1 Ocak-31 Temmuz 2024, yani son iki yılın ilk 7 aylık verilerini incelediğimizde, İstanbul genelindeki trafik kaynaklı hava kirliliği olan azot dioksit değerlerinin 2024’te 2023’e göre yüzde 14 arttığını gözlemliyoruz.” dedi. İstanbul’da trafiğe her gün eklenen yeni araçlarla birlikte bu sayının sürekli olarak arttığını belirten Toros, “Araç sayısı yükseldikçe, İstanbul trafiğinin yoğunluğu da artmakta ve araçlar dur-kalk yaptıkça daha fazla emisyon salınımı gerçekleşmektedir, bu durum atmosferin daha fazla kirlenmesine yol açmaktadır.”
Toros, İstanbul’un havasının temizlenmesi için dur-kalk durumunun minimize edilmesi ve araç sayısının azaltılması gerektiğini savunarak, “Toplu taşıma kullanımının artırılması hayati önem taşımaktadır.” şeklinde konuştu. Ayrıca, atmosfere salınan kirleticilerin küresel ölçekte herkes üzerinde olumsuz etkiler yarattığını dile getirerek, şu ifadeleri kullandı:
“22 Temmuz’da dünya sıcaklık rekoru kırıldı ve ondan önceki temmuz ayında da sıcaklık rekorları kaydedildi. Ülkemizde ise haziran ayında, geçmiş yıllarla karşılaştırıldığında sıcaklıkların 3,6 derece daha yüksek olduğu gözlemleniyor. Tüm bu durumların arka planında hava kirliliği yatıyor; yani, insanların gerçekleştirdiği faaliyetler bu durumu tetikliyor. Daha fazla araç kullanmamız, daha fazla üretim yapmamız ve kaynakları verimsiz bir şekilde kullanmamız, atmosferin kirlenmesine neden olmaktadır. Atmosfer kirliliği ise solunum yolu rahatsızlıkları, kalp damar hastalıkları hatta beyinle ilgili rahatsızlıklara yol açmaktadır.”