Devalüasyon Nedir?
TV100’de yayımlanan yazısında, ekonomi uzmanı Memiş, ekonomik analizler yaparak vatandaşların 2026 yılına kadar dikkat etmeleri gereken önemli noktaları detaylı bir şekilde açıkladı.
Memiş’in “Devalüasyon Nedir?” başlıklı yazısı şu şekilde:
Devalüasyon, bir hükümetin ülkenin para değerini diğer ülke para birimleri karşısında bilerek düşürmesidir. Bu süreç, genellikle ihracatı teşvik etmek, dış ticaret dengesini iyileştirmek, turizm gelirlerini artırmak, rekabet gücünü yükseltmek veya çeşitli ekonomik sorunları çözmek amacıyla uygulanır.
Süreç Neyi Gösteriyor?
Ülkemiz, diğer ülkelere kıyasla oldukça pahalı bir konumda. Özellikle gıda fiyatları dikkat çekici bir yükseklikte. Gıda ihracatçısı bir ülke olmamıza rağmen, gıda fiyatlarındaki artış devam ediyor ve bu durum, temel ihtiyaç maddeleri açısından büyük bir sorun teşkil ediyor. Böyle devam etmesi halinde, ithalatın artması kaçınılmaz hale gelir.
Yasaklar devreye girebilir; ancak bu durumda karaborsa ile mücadele etmek zorunda kalırız. Mevcut koşullarda, ülke içinde üretmek yerine ithalatın daha mantıklı görünmesi, içerde döviz miktarını azaltırken döviz açığını artırmaktadır. Bu durum, yüksek faizle dışarıdan döviz temin etme zorunluluğunu doğurur ve böyle bir döngü oluşur.
Bugün döviz rezervlerinin artması ve sıcak para akışının sağlanması nedeniyle sorun yokmuş gibi görünse de, ben şahsen 50 milyar dolar civarında gelen bu parayı alkışlamıyorum. Çünkü bu, bir tuşla geri çekilebilecek bir meblağdır. Sınırsız bir paradan bahsetmiyoruz; her şeyde olduğu gibi, bunun da bir sınırı vardır.
Diğer yandan, 3. Dünya Savaşı’nın gündemde olduğu bu dönemde, hükümetin parası bana güven vermiyor. Eğer işler istenildiği gibi gitmezse, faizler tekrar artırılabilir ve sıcak para akışı devam edebilir. Bu durumda, “Faiz artırmak mantıklı mı?” sorusu yeniden gündeme gelir.
Ekonomik Belirsizlikler
Ekonomi tamamen kontak kapatabilir. Ya Türk Lirası değersizleşir ya da devalüasyon yapılması kaçınılmaz olur. Turizm gelirleri ve tercihleri de ortada. Bu sebeple, aşırı değerli TL’nin bir düzeltme yapması gerekmektedir. TL’nin aşırı değerli olması ile değerinin azaltılması arasındaki farkı, Türkiye’yi tercih edenler iyi bir şekilde anlamaktadır.
Mevcut döviz kuru ve enflasyon hedeflerinin tutup tutmayacağını ise zaman gösterecek. Peki, bundan sonra neler hedefleniyor?
- Faiz indirimleri
- Servet vergileri
Yıl sonuna kadar bu gelişmeler sürpriz olmayacaktır. Önemli olan soru şu: Devalüasyon olur mu? Bugünkü şartlarda, bu ihtimali uzak görmüyorum.
Sonuç olarak, 2026 yılına kadar döviz ve altın borçlanmamak, akıllıca bir karar olacaktır.