EYT Sorunu ve Emeklilik Reformu
1999 yılında hükümet tarafından gerçekleştirilen sosyal güvenlik reformu, emeklilik şartlarına önemli bir yaş sınırlaması getirerek geniş bir tartışma konusuna neden oldu. Bu düzenleme, Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) sorununu ortaya çıkardı. Uzun bir çalışma sürecinin ardından emekliliğe hak kazanmış olan milyonlarca yurttaş, bu yaş engeli nedeniyle emekli olma hayallerinden mahrum kalıyor.
8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olan ve gerekli prim gün sayısını tamamlayan, ancak yaş şartından dolayı emekli olamayan yaklaşık 4,5 milyon vatandaş, bu sorunun en büyük mağdurları arasında yer alıyor. Bu durum, Türkiye’nin sosyal güvenlik sisteminde köklü bir değişikliğin gerekliliğini gündeme getiriyor.
SGK Uzmanı Özgür Erdursun’un Değerlendirmeleri
Halk TV’ye yaptığı açıklamalarda SGK Uzmanı Özgür Erdursun, emeklilik hayali kuran milyonlarca vatandaş için önemli bilgiler sundu. Türkiye’deki emekli aylığı hesaplama sisteminin yanlış ve adaletsiz olduğunu vurgulayan Erdursun, “Çalıştıkça, prim ödedikçe sizi avantajlı kılmaz, sizi cezalandırır” ifadesini kullandı. Bu durumun, bireylerin emeklilik planlamalarını olumsuz etkilediğini belirtti.
CHP’nin sunduğu kanun teklifi ile kademeli emeklilik uygulamasının kısa süre içinde yürürlüğe girmeyeceğinin altını çizen Erdursun, iktidar partisinin bu konuyu gündeme almadığını kaydetti.
Emeklilikte Hangi Yıl Daha Avantajlı?
Türkiye’nin gündemindeki bir diğer kritik konu ise emeklilik tarihlerinin maaşlar üzerindeki etkisi. 2025 yılında emekli olacakların, 2024’te emekli olacaklara göre daha düşük maaş alacak olmaları sıkça tartışılıyor. SGK Uzmanı Özgür Erdursun, bu konuyla ilgili olarak şu açıklamaları yaptı:
- “31 Aralık 2024 tarihine kadar, bir kişi sistemde 30 bin TL emekli aylığını görüyorsa, o kişi emekli olursa Ocak ayında enflasyon farkını alacak ve aylığı yaklaşık 35 bin TL olacak.”
- “Ancak emekli olmazsa, bugün sistemde 30 bin TL emekli aylığı gören kişi, 2025’e girdiğinde sistemde 22 bin TL’yi görecek. Emekli aylığı düşecek.”
- “Bunun nedeni, emekli aylığı hesaplama sisteminin, hangi yıl emeklilik için müracaat ediliyorsa, bir önceki yılın güncelleme katsayısı ile rakamların güncellenmesidir.”
- “2024’e kadar emeklilik için müracaat edenlerin güncelleme katsayıları 2023 yılı verileri ile; 2025’e kadar müracaat edenler ise 2024 yılı verileri ile hesaplanacaktır. Bu durum, 31 Aralık 2024’e kadar emeklilik için müracaat edenlerin, yasal bir düzenleme olmazsa, yüzde 30-37 arasında çıkacak enflasyona göre Ocak ayını bekleyenlerin daha düşük emekli aylığı almasına neden olacaktır.”